Như bạn đã biết, mặt bích là chi tiết kết nối không thể thiếu trong rất nhiều hệ thống đường ống công nghiệp – từ cấp thoát nước, PCCC đến dầu khí, hóa chất hay năng lượng. Tuy nhiên, không phải lúc nào mặt bích tiêu chuẩn (JIS, DIN, BS, ANSI) cũng đáp ứng được mọi yêu cầu kỹ thuật. Chính vì vậy, các dịch vụ gia công mặt bích theo yêu cầu (phi tiêu chuẩn) đã ra đời để sản xuất các loại mặt bích phù hợp với kích thước, vật liệu, áp suất hoặc môi trường vận hành đặc thù.
Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ quy trình, tiêu chuẩn kỹ thuật và những kinh nghiệm quan trọng khi đặt gia công mặt bích, đồng thời giới thiệu lý do vì sao Thép Bảo Tín là đối tác được nhiều doanh nghiệp tin chọn.
Mục lục
Gia công mặt bích là gì? Khi nào cần gia công mặt bích theo yêu cầu (phi tiêu chuẩn)
Gia công mặt bích là quá trình sản xuất bao gồm: cắt, tiện, khoan và hoàn thiện mặt bích từ các loại vật liệu như thép carbon, inox, đồng hoặc gang nhằm tạo nên chi tiết kết nối giữa các đoạn ống, van, bơm và thiết bị công nghiệp.
Trong hầu hết các ứng dụng phổ thông, doanh nghiệp thường sử dụng mặt bích tiêu chuẩn như JIS (Nhật Bản), DIN (Đức), BS4504 (Anh) hay ANSI/ASME (Mỹ). Tuy nhiên, khi hệ thống có yêu cầu đặc biệt về kích thước, vật liệu hoặc điều kiện làm việc, thì mặt bích tiêu chuẩn không còn phù hợp. Lúc này, việc gia công mặt bích theo yêu cầu (phi tiêu chuẩn) là lựa chọn tối ưu.
Các trường hợp phổ biến cần gia công mặt bích phi tiêu chuẩn gồm:
- Hệ thống đường ống có đường kính lớn, áp suất cao hoặc nhiệt độ khắc nghiệt, vượt ngoài dải của tiêu chuẩn sẵn có.
- Cần rãnh chèn gioăng đặc biệt, bề mặt làm kín có độ nhám hoặc dung sai riêng biệt.
- Dự án yêu cầu vật liệu đặc biệt như Inox 316, Duplex, hợp kim Niken hay thép chịu nhiệt.
- Các công trình có không gian lắp đặt hẹp, đòi hỏi thiết kế mỏng – nhẹ – chính xác.
Trong những tình huống này, độ chính xác của quá trình gia công quyết định trực tiếp đến khả năng làm kín và an toàn vận hành. Một sai lệch nhỏ về đường kính hoặc vị trí tâm lỗ bulong cũng có thể khiến mặt bích không thể lắp ghép hoặc gây rò rỉ áp suất nghiêm trọng. Do đó, gia công mặt bích theo yêu cầu không chỉ là công việc cơ khí đơn thuần, mà còn là bước quan trọng trong thiết kế kỹ thuật và đảm bảo chất lượng công trình.
=> Xem thêm: Cấu tạo và thông số kỹ thuật của các loại mặt bích trên thị trường
Lựa chọn vật liệu trong gia công mặt bích
Vật liệu là yêu tố quan trọng quyết định đến độ bền, khả năng chịu áp lực và tuổi thọ của mặt bích. Mỗi loại vật liệu mang những đặc tính cơ học, hóa học và khả năng chống ăn mòn khác nhau, phù hợp cho từng môi trường và điều kiện làm việc cụ thể. Trong quy trình gia công, kỹ sư cần cân nhắc kỹ giữa độ cứng – độ dẻo – khả năng chống ăn mòn – chi phí để đảm bảo hiệu suất tối ưu.
Dưới đây là các nhóm vật liệu phổ biến trong gia công mặt bích:
- Thép carbon (CT3, SS400, A105)
- Gang xám / gang cầu
- Inox (SUS201, SUS304, SUS316)
- Đồng, hợp kim đồng–niken
Đối với các mặt bích phi tiêu chuẩn hoặc chịu áp suất/nhiệt độ cao, nên ưu tiên vật liệu có chứng chỉ MTC (Mill Test Certificate) để đảm bảo truy xuất nguồn gốc, thành phần hóa học và tính chất cơ học đạt yêu cầu.
Ngoài ra, việc xử lý bề mặt như mạ kẽm nhúng nóng, sơn epoxy hoặc đánh bóng inox cũng đóng vai trò quan trọng trong việc kéo dài tuổi thọ và tăng khả năng chống ăn mòn của mặt bích trong điều kiện vận hành khắc nghiệt.
=> Xem thêm: Mác thép là gì? Phân loại, tiêu chuẩn và ứng dụng thực tế trong công nghiệp
Quy trình công nghệ gia công mặt bích chính xác cao
Quy trình gia công mặt bích là chuỗi các công đoạn cơ khí đòi hỏi độ chính xác cao và kiểm soát nghiêm ngặt, nhằm đảm bảo sản phẩm đạt đúng kích thước, dung sai và độ phẳng theo tiêu chuẩn. Mỗi bước đều ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng làm kín, độ bền và an toàn khi lắp đặt trong hệ thống đường ống.
Dưới đây là các công đoạn chính trong quy trình gia công mặt bích hiện đại:
1. Chuẩn bị phôi và lựa chọn vật liệu
- Phôi (tấm hoặc thanh tròn) được chọn từ các loại thép carbon, inox, hoặc hợp kim có chứng chỉ MTC, đảm bảo nguồn gốc rõ ràng.
- Trước khi đưa vào máy, vật liệu được kiểm tra độ phẳng, khuyết tật và độ dày để đảm bảo đồng nhất.
- Đối với các dự án kỹ thuật cao, vật liệu còn được thử cơ lý (kéo, nén, uốn) để xác định giới hạn chịu tải.
2. Cắt phôi – tạo hình sơ bộ
Sử dụng máy cắt plasma CNC hoặc máy cắt laser công suất cao để tạo hình vòng tròn ban đầu theo kích thước yêu cầu.
- Cắt plasma: tốc độ nhanh, chi phí thấp, phù hợp thép carbon và thép hợp kim.
- Cắt laser: cho đường cắt mịn, chính xác ±0.1mm, thích hợp inox hoặc chi tiết phức tạp.
Giai đoạn này quyết định đến độ đồng tâm của mặt bích và tiết kiệm vật liệu trong các bước tiếp theo.
3. Tiện & phay CNC – tạo độ phẳng và rãnh gioăng
Phôi được gá trên máy tiện CNC hoặc máy phay chính xác để gia công hai bề mặt.
Mục tiêu là đạt được:
- Độ phẳng cao (≤0.2mm)
- Độ bóng bề mặt đạt chuẩn làm kín (Ra ≤ 3.2µm)
Với mặt bích dùng trong hệ thống áp suất cao, kỹ sư sẽ tiện rãnh chèn gioăng (gasket groove) hoặc bề mặt Raised Face / Ring Type Joint để đảm bảo khả năng làm kín tuyệt đối.
4. Khoan và gia công lỗ bulong
Dựa trên bản vẽ hoặc tiêu chuẩn (JIS, DIN, BS, ANSI), các lỗ bulong được chia tâm và khoan bằng máy khoan CNC nhiều đầu.
Yêu cầu kỹ thuật:
- Độ lệch vị trí tâm lỗ ≤ ±0.2mm
- Độ vuông góc và độ nhẵn của lỗ đạt chuẩn lắp bu lông.
Mỗi lỗ sau khi khoan được vát mép để tránh sứt mẻ và giúp siết bu lông dễ dàng.
5. Xử lý bề mặt và hoàn thiện sản phẩm
Sau khi gia công cơ khí, mặt bích được xử lý để tăng khả năng chống ăn mòn:
- Thép carbon: mạ kẽm nhúng nóng, sơn epoxy hoặc phủ dầu chống gỉ.
- Inox: đánh bóng cơ học hoặc hóa học để đạt độ sáng và chống rỉ cao.
Bề mặt làm kín được kiểm tra độ nhám và độ song song, đảm bảo khi lắp gioăng không bị xì áp hoặc biến dạng.
6. Kiểm tra chất lượng (QA/QC) và đóng gói
Toàn bộ sản phẩm cần được kiểm tra kích thước, dung sai, độ phẳng và độ bóng theo tiêu chuẩn ASME B16.5 hoặc EN 1092-1.
Sản phẩm đạt chuẩn sẽ được:
- Đóng dấu Heat Number,
- Kèm chứng chỉ CO, CQ, MTC,
- Đóng gói chống rỉ, ghi rõ thông tin kích thước – tiêu chuẩn – vật liệu.
Nhờ ứng dụng công nghệ CNC, laser và quy trình QA/QC nghiêm ngặt, các sản phẩm mặt bích được gia công hiện nay có thể đạt sai số chỉ ±0.1mm, đáp ứng yêu cầu khắt khe của các dự án công nghiệp nặng như dầu khí, năng lượng, hóa chất, PCCC và HVAC.
Tại Thép Bảo Tín, toàn bộ quy trình gia công được chuẩn hóa theo ISO 9001:2015, đảm bảo chất lượng ổn định – giao hàng nhanh – giá thành tối ưu, sẵn sàng đáp ứng mọi yêu cầu kỹ thuật từ khách hàng trên toàn quốc.
Tiêu chuẩn kỹ thuật áp dụng trong gia công mặt bích
Để đảm bảo khả năng lắp ghép, kín khít và an toàn vận hành, mọi sản phẩm mặt bích – dù là tiêu chuẩn hay phi tiêu chuẩn – đều phải được gia công dựa trên các hệ thống tiêu chuẩn kỹ thuật quốc tế. Các tiêu chuẩn này quy định chi tiết về kích thước, dung sai, áp suất làm việc, kiểu bề mặt và bố trí lỗ bulong, giúp các thiết bị và đường ống có thể kết nối đồng bộ và thay thế dễ dàng.
Dưới đây là những tiêu chuẩn phổ biến nhất đang được áp dụng trong gia công mặt bích tại Việt Nam và trên thế giới:
| Tiêu chuẩn | Đơn vị áp suất | Đặc điểm kỹ thuật |
Ứng dụng điển hình
|
| ASME / ANSI B16.5 (Mỹ) | Class 150#, 300#, 600#, 900#, 1500#, 2500# | Dày, nặng, chịu áp và nhiệt cao; thường có bề mặt Raised Face (RF) hoặc Ring Type Joint (RTJ). |
Hệ thống dầu khí, năng lượng, hơi nước áp suất cao.
|
| DIN / EN 1092-1 (Đức, Châu Âu) | PN6, PN10, PN16, PN25, PN40 | Phổ biến ở châu Âu; có nhiều kiểu mặt phẳng (FF), hàn trượt (SO), hàn cổ (WN). |
Nhà máy chế tạo, HVAC, xử lý nước, công nghiệp nhẹ.
|
| BS 4504 (Anh) | PN16, PN25, PN40 | Thiết kế bền, ổn định, dung sai nghiêm ngặt; tương thích cao với hệ thống Châu Âu. |
Ngành hóa chất, cơ khí, công trình dân dụng.
|
| JIS B2220 (Nhật Bản) | 5K, 10K, 16K, 20K | Kích thước nhỏ gọn, dễ lắp đặt, chi phí hợp lý; thông dụng tại Việt Nam và Châu Á. |
Cấp thoát nước, PCCC, HVAC, lắp đặt dân dụng.
|
Dung sai và độ chính xác trong gia công:
- Sai lệch nhỏ hơn ±0.2mm ở tâm lỗ hoặc bề mặt có thể gây rò rỉ áp lực.
- Gia công đúng EN 1092-1 hoặc ASME B16.36 đảm bảo sự tương thích tuyệt đối giữa các chi tiết.
- Các thông số cần kiểm soát:
- Độ phẳng bề mặt (Flatness) ≤ 0.2mm
- Độ song song giữa hai mặt (Parallelism) ≤ 0.1mm
- Độ nhám bề mặt (Surface Roughness) Ra ≤ 3.2µm
Quản lý chất lượng & chứng chỉ vật liệu (QA/QC & MTC)
Trong lĩnh vực gia công mặt bích, chất lượng sản phẩm không chỉ được quyết định bởi vật liệu hay công nghệ gia công, mà còn phụ thuộc rất lớn vào quy trình kiểm soát chất lượng (QA/QC) và chứng chỉ vật liệu (MTC).
Quy trình kiểm soát chất lượng (QA/QC) trong gia công mặt bích
Để một mặt bích được xuất xưởng, sản phẩm phải trải qua nhiều bước kiểm tra chặt chẽ từ vật liệu đầu vào đến hoàn thiện cuối cùng.
a. Kiểm tra vật liệu đầu vào:
- Đảm bảo vật liệu đúng mác thép, đúng tiêu chuẩn (A105, SS400, SUS304, SUS316…).
- Đối chiếu chứng chỉ MTC (Mill Test Certificate) để xác minh thành phần hóa học và cơ tính.
- Kiểm tra ngoại quan: không rỗ khí, không nứt, không cong vênh.
b. Kiểm tra trong quá trình gia công:
- Đo đạc độ phẳng, độ dày, đường kính ngoài/trong, khoảng cách tâm lỗ bulong.
- Sử dụng thiết bị đo chính xác (calip, thước đo lỗ, máy đo 3D) để đảm bảo dung sai trong giới hạn ±0.1–0.2mm.
- Kiểm tra độ nhám bề mặt bằng máy đo độ bóng (gloss meter) để đảm bảo độ kín khi lắp gioăng.
c. Kiểm tra cơ lý và thử nghiệm:
- Thử độ bền kéo, nén, uốn để xác nhận khả năng chịu tải.
- Kiểm tra độ bền mối hàn (nếu có) bằng phương pháp NDT – siêu âm hoặc từ tính (UT/MT).
- Kiểm tra áp suất làm việc bằng cách mô phỏng lắp ghép thực tế.
d. Kiểm tra bề mặt & xử lý sau gia công:
- Loại bỏ hoàn toàn bavia, gờ sắc, tạp chất kim loại.
- Đảm bảo bề mặt đạt độ bóng Ra ≤ 3.2 µm cho khu vực làm kín.
- Với thép carbon sẽ được mạ kẽm, sơn chống gỉ hoặc phủ epoxy, inox sẽ được đánh bóng cơ học hoặc hóa học để tăng độ bền chống ăn mòn.
e. Ghi nhận & đóng dấu sản phẩm:
- Sau khi đạt yêu cầu, mỗi mặt bích đều được đóng dấu mã số lô sản xuất / Heat Number, kèm nhãn ghi rõ tiêu chuẩn – vật liệu – kích thước – cấp áp suất.
Chứng chỉ vật liệu (MTC – Mill Test Certificate)
MTC là chứng nhận do nhà sản xuất vật liệu gốc (nhà máy thép) cấp, ghi rõ toàn bộ thông tin về:
- Thành phần hóa học (%C, %Mn, %Si, %Cr, %Ni…)
- Tính chất cơ học (độ bền kéo, giới hạn chảy, độ dãn dài, độ cứng)
- Số lô nấu (Heat Number) và nguồn gốc sản xuất
Chứng chỉ này là bằng chứng pháp lý chứng minh rằng vật liệu được dùng để gia công đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế (ASTM, JIS, DIN…). Trong các dự án kỹ thuật nghiêm ngặt, MTC có giá trị cao hơn mọi chứng chỉ quản lý khác, vì nó phản ánh trực tiếp chất lượng kim loại tạo nên sản phẩm.
👉 Tại Thép Bảo Tín, toàn bộ vật liệu đầu vào dùng cho gia công mặt bích đều có MTC – CO – CQ đầy đủ, giúp khách hàng dễ dàng truy xuất nguồn gốc, chứng minh chất lượng và đáp ứng yêu cầu nghiệm thu kỹ thuật.
Chứng nhận hệ thống quản lý chất lượng (ISO 9001:2015)
Ngoài chứng chỉ vật liệu, một yếu tố quan trọng không kém là hệ thống quản lý chất lượng của nhà gia công.
- ISO 9001:2015 chứng nhận rằng doanh nghiệp có quy trình sản xuất, kiểm tra và cải tiến liên tục.
- Đối với ngành cơ khí, điều này thể hiện năng lực duy trì ổn định chất lượng sản phẩm, giảm lỗi và tối ưu thời gian giao hàng.
Thép Bảo Tín tự hào là đơn vị đạt chứng nhận ISO 9001:2015, đồng thời áp dụng quy trình QA/QC 3 cấp độ:
- Kiểm tra đầu vào vật liệu (Input QC)
- Kiểm tra trong quá trình gia công (Process QC)
- Kiểm tra sản phẩm hoàn thiện (Final QC)
Bảng giá gia công mặt bích mới nhất (tham khảo 2025)
Giá gia công mặt bích phụ thuộc vào vật liệu, kích thước, tiêu chuẩn kỹ thuật, độ dày và độ chính xác yêu cầu. Ngoài ra, các yếu tố như số lượng đặt hàng, xử lý bề mặt (mạ kẽm, sơn, đánh bóng inox) và thời gian gia công gấp cũng ảnh hưởng đến đơn giá thực tế. Dưới đây là bảng giá tham khảo 2025, áp dụng cho dịch vụ gia công mặt bích phổ biến tại Thép Bảo Tín:
| Loại mặt bích | Tiêu chuẩn | Vật liệu | Kích thước (DN) | Độ dày (mm) |
Đơn giá (VNĐ/cái)
|
| Mặt bích hàn cổ (Welding Neck – WN) | JIS 10K | SS400 | DN50 | 12 | 95.000 |
| Mặt bích hàn trượt (Slip On – SO) | BS4504 PN16 | SS400 | DN100 | 16 | 130.000 |
| Mặt bích mù (Blind – BL) | ANSI Class 150 | SS400 | DN150 | 18 | 175.000 |
| Mặt bích inox 304 | JIS 10K | SUS304 | DN80 | 12 | 220.000 |
| Mặt bích inox 316 | ANSI Class 300 | SUS316 | DN150 | 18 | 340.000 |
| Mặt bích ren (Threaded – TH) | JIS 10K | Inox 304 | DN40 | 10 | 145.000 |
| Gia công theo bản vẽ | Theo yêu cầu | Tùy chọn | DN10 – DN2000 | 5 – 100 | Liên hệ báo giá |
Giá trên chỉ mang tính chất tham khảo, chưa bao gồm thuế VAT và phí vận chuyển. Báo giá thực tế sẽ được xác định dựa trên bản vẽ kỹ thuật, số lượng và yêu cầu tiêu chuẩn cụ thể của từng dự án.
=> Xem thêm: Báo giá mặt bích mới nhất 2025
Ưu điểm khi đặt gia công mặt bích tại Thép Bảo Tín
Với hơn 13 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực cơ khí và phân phối vật tư công nghiệp, Thép Bảo Tín không chỉ là nhà cung cấp mặt bích tiêu chuẩn mà còn là đơn vị nhận gia công mặt bích theo yêu cầu (phi tiêu chuẩn) uy tín hàng đầu tại Việt Nam.
Sự khác biệt của Thép Bảo Tín đến từ năng lực kỹ thuật, quy trình chuẩn hóa, và cam kết chất lượng – đáp ứng mọi yêu cầu về độ chính xác, tiến độ và tiêu chuẩn quốc tế.
Gia công chính xác theo bản vẽ – tiêu chuẩn quốc tế
- Đội ngũ kỹ sư cơ khí chuyên môn cao, có khả năng đọc hiểu bản vẽ AutoCAD, SolidWorks, PDF kỹ thuật.
- Gia công theo đúng các tiêu chuẩn phổ biến như JIS, DIN, BS4504, ANSI/ASME, đảm bảo độ khớp tuyệt đối khi lắp ghép trong hệ thống.
- Độ chính xác cao, dung sai ±0.1mm, đáp ứng các yêu cầu đặc thù trong ngành dầu khí, hóa chất, năng lượng và PCCC.
Trang bị máy móc hiện đại – công nghệ CNC & laser tiên tiến
- Sở hữu hệ thống máy cắt plasma, máy cắt laser CNC, máy tiện – phay CNC, máy khoan lỗ chính xác.
- Cho phép gia công mặt bích từ DN10 đến DN2000, độ dày từ 5mm đến 100mm.
- Bề mặt được xử lý đạt độ phẳng và độ bóng cao, đảm bảo khả năng làm kín và tuổi thọ lâu dài.
- Vật liệu đảm bảo thành phần hóa học và cơ tính đúng tiêu chuẩn ASTM, JIS, DIN – Chứng chỉ đầy đủ.
Quy trình QA/QC nghiêm ngặt – đạt chứng nhận ISO 9001:2015
- Kiểm tra chặt chẽ từ đầu vào vật liệu đến khâu hoàn thiện sản phẩm.
- Sử dụng máy đo 3D, thước điện tử, gloss meter để kiểm tra dung sai, độ nhám, độ bóng.
- Mỗi sản phẩm đều được đóng dấu Heat Number và tiêu chuẩn kỹ thuật, đảm bảo truy xuất nguồn gốc rõ ràng.
Thời gian gia công nhanh – đáp ứng tiến độ dự án
- Gia công nhanh trong 1–3 ngày cho các đơn hàng tiêu chuẩn.
- Hỗ trợ gia công gấp theo yêu cầu, có thể bàn giao trong ngày đối với các mặt bích nhỏ.
- Kho hàng sẵn tại TP.HCM, Bắc Ninh, Campuchia – tối ưu thời gian giao hàng trên toàn quốc.
Kinh nghiệm đặt gia công mặt bích theo yêu cầu
Gia công mặt bích theo bản vẽ hoặc phi tiêu chuẩn là công việc đòi hỏi độ chính xác cao, liên quan trực tiếp đến độ kín, độ bền và an toàn vận hành của toàn bộ hệ thống đường ống. Vì vậy, trước khi đặt hàng, khách hàng cần nắm rõ một số kinh nghiệm quan trọng để đảm bảo sản phẩm nhận được đúng tiêu chuẩn kỹ thuật và tiết kiệm tối đa chi phí.
Dưới đây là một số kinh nghiệm thực tế được Thép Bảo Tín tổng kết qua hàng trăm dự án gia công cơ khí:
- Cung cấp bản vẽ kỹ thuật rõ ràng và thống nhất tiêu chuẩn
- Xác định đúng vật liệu phù hợp với môi trường làm việc
- Lựa chọn cấp áp suất và tiêu chuẩn đúng yêu cầu kỹ thuật
- Ưu tiên gia công bằng công nghệ hiện đại (CNC, Laser, Plasma) để đảm bảo độ chính xác và tính thẩm mỹ.
- Khi nhận sản phẩm, nên kiểm tra: Độ phẳng và độ dày bằng thước đo chính xác. Kích thước lỗ bulong và khoảng cách tâm. Độ bóng bề mặt (Ra ≤ 3.2 µm với vùng làm kín). Tem nhãn ghi rõ tiêu chuẩn – vật liệu – Heat Number – ngày sản xuất. Yêu cầu cung cấp biên bản kiểm tra QC và MTC kèm theo để đối chiếu khi nghiệm thu công trình.
Mua & gia công mặt bích tại Thép Bảo Tín
Trong hơn 13 năm hoạt động trong lĩnh vực thép và cơ khí công nghiệp, Thép Bảo Tín đã khẳng định vị thế là đơn vị uy tín hàng đầu tại Việt Nam chuyên cung cấp – gia công – chế tạo mặt bích theo tiêu chuẩn và theo yêu cầu kỹ thuật riêng (phi tiêu chuẩn).
Với năng lực sản xuất mạnh mẽ, hệ thống kho hàng quy mô lớn và đội ngũ kỹ thuật giàu kinh nghiệm, Thép Bảo Tín cam kết mang đến cho khách hàng sản phẩm chính xác – chất lượng – đúng tiến độ – giá cạnh tranh nhất thị trường.
Nếu bạn cần mặt bích phi tiêu chuẩn, yêu cầu độ chính xác cao hoặc thời gian gấp, hãy liên hệ Thép Bảo Tín – đơn vị cơ khí chuyên nghiệp, sẵn sàng đồng hành cùng mọi dự án từ tư vấn, thiết kế đến gia công hoàn thiện.
- Hotline: 0932 059 176
- Email: bts@thepbaotin.com
Tại Thép Bảo Tín, mỗi sản phẩm mặt bích được gia công không chỉ là một chi tiết cơ khí, mà còn là cam kết về chất lượng, độ chính xác và uy tín thương hiệu.